Bursa, Türkiye'nin sanayi ve konut üretimi açısından önde gelen şehirlerinden biridir. Özellikle son yıllarda artan kentsel dönüşüm, sanayi yapıları ve konut projeleriyle birlikte, inşaat şirketlerinin finansmana erişim ihtiyacı da giderek artmaktadır. Bu noktada, Sermaye Piyasası Kurulu (SPK) tarafından denetlenen üç önemli finansal enstrüman ön plana çıkar: Gayrimenkul Yatırım Ortaklıkları (GYO), Gayrimenkul Yatırım Fonları (GYF) ve Girişim Sermayesi Yatırım Fonları (GSYF).
1.Gayrimenkul Yatırım Ortaklığı (GYO)
Tanım: GYO’lar, gayrimenkul projelerine doğrudan yatırım yapmak, alım-satım, kiralama ve geliştirme faaliyetlerini yürütmek amacıyla kurulan anonim şirketlerdir. SPK düzenlemelerine tabidir ve en az %25 oranında halka açık olmalıdırlar.
Avantajları:
- Proje finansmanı için sermaye piyasalarından kaynak sağlar.
- Halka arz yoluyla geniş yatırımcı kitlesine ulaşılır.
- Vergisel avantajlardan faydalanılır (örneğin, kurumlar vergisi istisnası).
- Şeffaflık ve denetim altında faaliyet yürütülür.
2. Gayrimenkul Yatırım Fonu (GYF)
Tanım: GYF’ler, bir portföy yönetim şirketi tarafından kurulan ve katılma payı ihraç edilerek yatırımcılardan toplanan kaynakların gayrimenkullere, projelere, kira sertifikalarına yatırıldığı yapılardır.
Avantajları:
- İnşaat firmaları için proje finansmanı sağlar.
- GYO’dan farklı olarak halka arz zorunluluğu yoktur.
- Proje geliştiricisi ile yatırımcı arasında aracılık görevi görür.
- 2024 yılında SPK, GYF’lerin projelere doğrudan yatırım yapmasının önünü açmıştır.
3. Girişim Sermayesi Yatırım Fonu (GSYF)
Tanım: GSYF’ler, özellikle büyüme potansiyeli olan şirketlere ve projelere yatırım yapmak amacıyla kurulan fonlardır. İnşaat, teknoloji, enerji gibi birçok sektörde faaliyet gösterebilir.
Avantajları:
- Gelişmekte olan inşaat şirketleri için sermaye kaynağı sağlar.
- Hedef şirketin büyümesine ve kurumsallaşmasına destek olur.
- Geri dönüş süreci, projeye göre tasarlanabilir.
- Yatırımcılar açısından risk sermayesi ile yüksek getiri potansiyeli taşır.
Sonuç olarak; Bursa’da faaliyet gösteren inşaat firmaları için SPK tarafından denetlenen bu enstrümanlar, yalnızca finansman sağlamakla kalmaz; aynı zamanda şirketlerin şeffaflık, kurumsallaşma ve yatırımcıya erişim açısından da seviyesini yükseltir. GYO ile halka açılarak marka değerini artırmak, GYF ile projeye özel fonlama sağlamak ya da GSYF ile büyüme yatırımı almak gibi alternatifler, Bursa’nın inşaat sektöründe önemli fırsatlar sunar.
Her üç modelde de SPK düzenlemeleri çerçevesinde hareket etmek gerektiğinden, uzman danışmanlık ve lisanslı portföy yönetim şirketleriyle iş birliği yapılması büyük önem taşır.